ژن وایلدر (متولد جروم سیلبرمن ؛ 11 ژوئن 1933-29 اوت 2016) بازیگر ، کارگردان ، فیلمنامه نویس ، تهیه کننده ، خواننده ترانه سرا و نویسنده بود.

او کار خود را روی صحنه آغاز کرد و اولین بازی خود را در قسمت سریال تلویزیونی The Play of the Week در سال 1961 انجام داد. اگرچه اولین نقش فیلم او به تصویر کشیدن گروگان در تصویر حرکتی 1967 بانی و کلاید بود ، اما اولین نقش اصلی وایلدر در فیلم Leopold Bloom بود که تولیدکنندگان برای آن نامزد دریافت جایزه آکادمی بهترین بازیگری برای حمایت از بازیگری بودند. این اولین بار در یک سری همکاری با نویسنده/کارگردان Mel Brooks بود ، از جمله زین های چشمگیر و فرانکنشتاین در سال 1974 ، که وایلدر با هم نوشت و این جفت را نامزد دریافت جایزه اسکار برای بهترین فیلمنامه اقتباس کرد.

او به دلیل تصویربرداری نمادین ویلی وونکا در ویلی وونکا و کارخانه شکلات (1971) و برای چهار فیلم خود با ریچارد پریور: نقره ای استریک (1976) ، استرید دیوانه (1980) شناخته شده است (1980) ، هیچ شر را بشنوید ، و یک شر را بشنوید (1989) ، و دیگری شما (1991) ، و همچنین در مورد آگاهی از وود آلن که همیشه از ترس و وحشت آگاه بودید. او چندین فیلم خود را از جمله The Woman in Red (1984) کارگردانی و نوشت.

او با همسر سوم خود ، گیلدا رادنر ، در سه فیلم بازی کرد که دو مورد آخر او نیز کارگردانی کرد. مرگ وی در سال 1989 ناشی از سرطان تخمدان منجر به دخالت فعال وی در ارتقاء آگاهی و درمان سرطان شد و به یافتن مرکز تشخیص سرطان تخمدان گیلدا رادرن در لس آنجلس و بنیانگذاری باشگاه گیلدا کمک کرد.

پس از آخرین اجرای بازیگری وی در سال 2003 - نقش مهمانان در ویل و گریس که برای آن جایزه امی را برای بازیگر مهمان برجسته دریافت کرد - او توجه خود را به نوشتن جلب کرد. او در سال 2005 خاطره ای را تولید کرد ، مرا مانند یک غریبه ببوس: جستجوی من برای عشق و هنر. مجموعه ای از داستان ها ، این چیز به نام عشق چیست؟ (2010) ؛ و رمان های فاحشه فرانسوی من (2007) ، زنی که نمی خواهد (2008) ، و چیزی که باید شما را به یاد داشته باشید (2013).

از ویکی پدیا ، دائر ycl المعارف رایگان.